Ciekawostki przyrodnicze na lekcje
Na tej stronie zabraliśmy ciekawostki dotyczące różnych zagadnień przyrodniczych, które można wykorzystać podczas lekcji, zadać jako pracę domową lub pomysł na referat, projekt i inne formy aktywizacji uczniów.
Wszystkie informacje w naszych wpisach pochodzą z wiarygodnych źródeł i zostały przez nas sprawdzone pod względem merytorycznym przed opublikowaniem.
W niektórych artykułach znajdują się odniesienia do czujników PASCO – to dla tych, którzy chcą wykorzystać materiał także do celów związanych z przeprowadzeniem doświadczenia.
Zachęcamy do podzielenia się swoją opinią na temat przydatności naszych materiałów lub pomysłów na następne wpisy. Na korespondencję czekamy pod adresem pasco@irs.com.pl lub na naszym Facebooku.
Dlaczego złoto jest takie cenne?
Dla złota ludzie wyruszali w pionierskie rejsy przez oceany, ginęli w walkach o nie oraz podczas wydobywania go. Pełniło i wciąż pełni rolę rezerwy finansowej na czasy kryzysu. Złoto swoje znaczenie i wartość zawdzięcza wyjątkowym właściwościom. Jest całkowicie odporne na korozję, nie zmienia wyglądu ani w powietrzu, ani w innym środowisku, nie ulega działaniu kwasów.
Amerykanie projektują nowy pasażerski samolot ponaddźwiękowy. Sukces czy powtórka z Concorde’a?
Amerykańskie linie lotnicze United ogłosiły chęć zakupu 15 nowych samolotów ponaddźwiękowych Overture projektowanych przez firmę Boom z Denver. Naddźwiękowe loty pasażerskie zakończyły się w 2003 roku, kiedy Air France i British Airways wycofały Concorde’a. Firma z Denver nie testowała jeszcze odrzutowca podczas lotów. Umowa z United jest uzależniona od tego, czy nowy samolot spełni normy
John Bardeen – podwójny noblista z fizyki za półprzewodniki i nadprzewodnictwo
Nie twierdzimy, że gdyby John Bardeen z zespołem nie stworzyli półprzewodników, to nie zrobiłby tego nikt inny. Fakt jest taki, że dokonali tego naukowcy z amerykańskiego Bella. Bez tych wynalazków nie nastąpiłaby miniaturyzacja urządzeń elektronicznych oraz rewolucja cyfrowa w gospodarce.
Kawa – chemiczne właściwości a mity
Kawowce (Coffea) to rodzaj wiecznie zielonej rośliny występującej w ponad stu gatunkach. Rośnie głównie w Afryce, choć z racji popularności marek handlowych mieszkańcy Europy kojarzą kawę raczej z Brazylią, Kolumbią, Kostaryką i Meksykiem. Niektóre rośliny są okazałymi drzewami, inne dorodnymi krzewami. Napary z mielonych ziaren przyrządza się głównie z dwóch gatunków: Coffea arabica oraz Coffea
Max Planck – odkrywca chaosu
Za najwybitniejszych fizyków wszech czasów uchodzą Izaak Newton i Albert Einstein. Trochę niezasłużenie w ich cieniu pozostaje niemiecki fizyk Max Planck, który odkrył, że tradycyjna fizyka newtonowska nie pasuje do niewidocznych części materii – atomów. Sam tak był zaskoczony odkryciem, że nie mógł się z nim pogodzić. Albert Einstein też powiedział kiedyś, że to niemożliwe,
Izaak Newton, najwybitniejszy uczony wszech czasów
31 marca 1727 roku zmarł Izaak Newton, dla wielu najwybitniejszy naukowiec wszech czasów. Przed Newtonem konstrukcja świata tkwiła w mrokach domysłów, wierzeń i mitów. Po nim już wiedziano, że kosmosem rządzą ścisłe matematyczne prawa. Newton nie zapoczątkował rewolucji naukowej. Przed nim mroki natury oświetlali Galileusz, Johannes Kepler, Mikołaj Kopernik. Ale położył podwaliny pod nowoczesną fizykę.
Albert Einstein – równoważność masy i energii w skali mikro i makro
Albert Einstein – E = mc2 w skali mikro i makro 14 marca 1879 roku w Ulm w Niemczech urodził się Albert Einstein, twórca szczególnej i ogólnej teorii względności oraz odkrywca wielu praw i stałych przyrodniczych. Szczególna teoria względności, sformułowana w 1905 roku, pozwala zrozumieć zachowanie się cząstek elementarnych. Ogólna teoria względności otworzyła drogę do
Ziemia się grzeje
Temperatury w lutym 2021 r. w Polsce Tegoroczny luty, pod względem temperatur, prawie w całej Polsce był poniżej normy, na krańcach północno-wschodnich nawet znacznie poniżej normy, jedynie miejscami na krańcach południowych oraz na wybrzeżu był w normie. Największe odchylenie od normy -2,1°C, zanotowano w Mikołajkach i Białymstoku – raportuje Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Zima
Gwałtowne zmiany klimatu na skutek zmiany biegunów magnetycznych Ziemi
42 tysiące lat temu pole magnetyczne Ziemi odwróciło się i spowodowało nagłą, gigantyczną zmianę klimatu. Świat doświadczył kilkusetletniego czasu apokalipsy spowodowanego przez przemieszczenie się biegunów magnetycznych Ziemi oraz wyraźne zmiany w zachowaniu Słońca. Działy się sceny, jak z horroru. Zniszczona została warstwa ozonowa, burze elektryczne szalały w tropikach, słoneczne wiatry tworzyły masowe zorze polarne. Arktyczne
Dlaczego rury wodociągów pękają głównie zimą?
Woda zmienia gęstość pod wpływem temperatury, ale ta gęstość nie zwiększa się stale wraz z obniżaniem temperatury – co charakteryzuje inne ciała – lecz uzyskuje w temperaturze plus 4 stopni Celsjusza wartość maksymalną, by następnie powoli się zmniejszać. Dlatego rzeki i jeziora podczas mrozów nie zamarzają w jednolitą lodową bryłę? Pisaliśmy o tym w tekście:
Dlaczego rzeki i jeziora nie zamarzają zimą w jednolitą bryłę?
Woda zmienia gęstość pod wpływem temperatury, ale ta gęstość nie zwiększa się stale wraz z obniżaniem temperatury – co charakteryzuje inne ciała – lecz uzyskuje w temperaturze plus 4 stopni Celsjusza wartość maksymalną, by następnie powoli się zmniejszać. Zmiana gęstości wody w zależności od temperatury: Na rysunku przedstawiono krzywą (pionową) zmiany gęstości wody wraz ze
Tlen [garść faktów o tlenie]
Tlen jest obecny we wszystkich zasadach, w przeważającej liczbie kwasów, soli oraz w wielu związkach organicznych. Tlen jest najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem na Ziemi, stanowi 49,4% masy jej skorupy. W całej skorupie ziemskiej jest więcej atomów tlenu niż atomów wszystkich innych pierwiastków razem wziętych. Przeciętnie wśród 1000 atomów skorupy ziemskiej są 533 atomy samego tlenu, a
Koktajl chemiczny, który doprowadził do masowego wymierania
Przed 252 milionami lat z powierzchni Ziemi zniknęło ponad trzy czwarte form życia. Przez efekt cieplarniany i gwałtowny wzrost stężenia CO2 w atmosferze? W tamtym czasie na naszej planecie panowały niesprzyjające życiu warunki spowodowane aktywnością wulkaniczną na dzisiejszej Syberii i, jak się wciąż ocenia, znaczną emisją metanu z dna morza. Tymczasem najnowsze badania dowodzą, że
Garść faktów o drzewach na 10 października – Światowy Dzień Drzewa
Zdrowe, duże (dziesięciometrowe) drzewo produkuje średnio około 118 kg tlenu rocznie, człowiek zużywa go 176 kg, więc dwa drzewa średniej wielkości zaspokajają potrzeby jednej osoby! Powyższe obliczenia można sprawdzić przeprowadzając doświadczenia dotyczące fotosyntezy i oddychania za pomocą czujników PASCO: PS-3208 – Bezprzewodowy czujnik CO2 oraz PS-3217 – Bezprzewodowy czujnik tlenu. Szczególnie ciekawe wydaje się wykorzystanie
CO2, kilka faktów oraz… jak Ziemia pozbywa się nadmiaru dwutlenku węgla z atmosfery?
W porównaniu do innych planet, atmosfera ziemska zawiera mało dwutlenku węgla, tylko 0,04%, Na sąsiedniej Wenus atmosfera składa się prawie wyłącznie z dwutlenku węgla.Wenus jest prawie tej samej wielkości co Ziemia. Z czego zatem wynika różnica? Wenus jest bliżej słońca, przez co jest tak gorąca, że nie może się na niej utrzymać ciekła woda. I
Przodkowie chloroplastów
Przed ponad trzema miliardami lat przodkom obecnych cyjanobakterii udało się dokonać ważnego skoku ewolucyjnego. Nauczyły się one, jak wykorzystywać energię światła słonecznego do wytwarzania przy współudziale ditlenku węgla i wody wszystkich tych substancji organicznych, z których składają się komórki. Gdy na późniejszym etapie wykształciły się komórki eukariotyczne (komórki z jądrem komórkowym), niektóre z nich skorzystały
8 faktów i 1 tajemnica wody
Wzór H2O jest pewnie najbardziej znanym wzorem chemicznym na świecie. Prostota wzoru skrywa jednak tajemnicę, ponieważ wciąż dokładnie nie wiadomo, jak zachowa się woda w każdej sytuacji. Nie da się z całą pewnością opisać i przewidzieć właściwości wody. Woda to H2O, dwie części wodoru, jedna część tlenu, ale jest jeszcze jedna trzecia rzecz, która czyni
Dlaczego prąd nie zabija ptaków siedzących na przewodach elektrycznych?
Wiadomo, jak bardzo niebezpieczne jest dotknięcie linii elektrycznej lub przewodów tramwajowych o wysokim napięciu. Zetknięcie się z drutami grozi natychmiastową śmiercią. Dlaczego zatem ptaki tłumnie przesiadują na przewodach elektrycznych i pióro im z głowy nie spada? Dlaczego? Ciało siedzącego na drutach ptaka jest jakby odgałęzieniem przewodu, którego opór w porównaniu do drugiego odgałęzienia (krótkiego odcinka
Temat na upały. Dlaczego się pocimy, a organizm dąży do utrzymania temperatury ciała 36,6 Celsjusza?
Jedną ze znanych właściwości wody jest jej wysoka pojemność cieplna, charakteryzującą się zdolnością pobierania dużej ilości ciepła przy stosunkowo małych zmianach temperatury. Nie w każdym zakresie temperatur pojemność ta jest taka sama. Minimalna pojemność cieplna wody występuje w temperaturze 36,79 stopni Celsjusza. Jest to stała temperatura naszego ciała. Organizm ludzki, chcąc pracować najbardziej ekonomicznie,